Benvidas, benvidos, amigas e amigos

A paz é o camiño, e facemos camiño ó andar. A paz é un descubrimento, non unha conquista, dicía, Raimon Panikkar. A guerra e a violencia non son fatalidades biolóxicas. Aprendemos a ser violentos. Por iso temos que "desaprender" para ser pacíficos, que non submisos, nin súbditos, nin mansos. Federico Mayor Zaragoza di que a aprendizaxe da democracia é a pedagoxía da paz. E María Zambrano afirmaba que a paz é moito máis que unha toma de postura, é unha auténtica revolución, un modo de vivir, un modo de habitar o planeta, un modo de ser persoa.
A paz como cultura...

24 dic 2013

Eufemismos para enganar

   


   A dereita máis conservadora está pasando todos os límites previsibles. Non é que vulneren, a mans cheas, o seu propio programa electoral, o coñecido, o publicitado, senón que como fan coa contabilidade, traballan en B e punto. Fin de la cita. Había, o sabemos, un programa A, ben edulcorado, cuberto de fermoso celofán, apetecible para moitos, aquel que presentaron publicamente, para que constara, a efectos oficiais. Sen embargo, como acontece sempre coa dereita, maldita sexa!, o verdadeiro programa, a folla de ruta, o plano do tesouro, viña marcado pola vella doutrina neoliberal e os seus dogmas: privatizar e demoler o público, reducir o Estado ó mínimo, limitar dereitos e liberdades, abaratar custes laborais, substituír cooperación por caridade e beneficencia, axudar ós propios, socializar as débedas, recortar en sanidade, educación, dependencia, pensións, axudas ó desemprego, becas... e, como non, submisión ideolóxica á xerarquía eclesiástica, fundamentalismo nacionalcatólico, Opus, lexionarios de Cristo, camiño neocatecumenal... en realidade, nada que non saibamos. Neste contexto temos que interpretar a lei de seguridade, a lei Fernández, a lei Wert, a de seguridade privada, as concertinas de Melilla, a do aborto, lei Gallardón, o tarifazo eléctrico, as axudas a fondo perdido á banca, a reforma laboral, o desmantelamento do estado do medioestar, os desafiuzamentos que non paran, as preferentes e subordinadas, pagos e re-pagos, o desemprego masivo, a exclusión, a pobreza en niveis e capas sociais inéditas, onde van as clases medias?.

   Sería inimaxinable, en calquera país democrático, que a policía, por orde dun xuíz, entre e rexistre -durante 14 horas- a sede do partido do goberno, e que non pase absolutamente nada, nin sequera, que alguén con autoridade, aporte algunha explicación razoable ou que dimita. De que estrañarse, no Concello de Santiago de Compostela, por poñer o exemplo máis próximo, temos ó anterior alcalde, Gerardo Conde Roa, condenado por defraudador fiscal, ó seu xefe de gabinete, Angel Espadas, que pasou varias semanas na cadea, imputado, ó novo alcalde, Angel Currás, dobremente imputado, e nada menos que a 10 dos seus 13 concellais tamén imputados e non pasa absolutamente nada!!!. Todo o contrario, o Sr. Presidente da Xunta de Galicia, Alberto Núñez Feijóo, paséase polas televisións estatais, a galega xa a ten copada e demasiado vista, impartindo clases gratuítas de ética pública, ocultando toda a información relevante sobre os contratos co narcotraficante Marcial Dorado, benditas inundacións!, ignorando a Pablo Crespo e a Gürtel galega, ou as concesións millonarias, a dedo, á empresa da súa irmá, Eulen, ou á da sobriña de Romay Becaría, ave maría!.

   Non podemos negar que a dereita ten moito poder, case tanto como cara dura, cemento armado, á hora de ocultar, mentir, denominar, culpar, finxir e fuxir cara adiante. Non temos mais que escoitar a Montoro, o mestre do eufemismo.

   A grandeza do Programa Salvados consiste en facernos ver realidades moi complexas con claridade, diante dos nosos ollos, por medio de magníficas entrevistas de Jordi Evole, parecen simples, mais entrañan unha enorme dificultade. No último programa, sobre confesionalismo e laicismo, fixo gala desa sabedoría á hora de entrevistar ó director do colexio que segrega por sexo, do Opus, a unha profesora, e a dúas nais moi xoves, pijas de catálogo ou, si preferides, as novas e modernas beatas. Rexeitaron entre risas, por antiga, a palabra "segregación", e cualificaron o modelo escolar que separa nenos e nenas como "educación diferenciada". O eufemismo outra vez. Son moitas as sentencias de tribunais diversos que cualificaron de ilegal a financiación pública de centros que segregaban por sexo ou que diferenciaban, en linguaxe máis neocom, e porque ademais vulneraban o principio democrático de igualdade. Quen nolo ía a dicir. Tódolos cativos e cativas que estudamos en España, nos anos '50 e '60, eramos uns pioneiros, formabamos parte dun proxecto anovador, da pedagoxía máis adiantada do mundo, e sen sabelo, polo noso ben, tiñamos, non había outra, educación "diferenciada", si, por sexo, por clase, por relixión, unha, grande e libre, por la gracia de Dios.

   En Galicia persisten 5 centros que practican a educación diferenciada, vinculados ó Opus, financiados con fondos públicos, a pesares das sentencias que comentei. A lei Wert, para saltarse a legalidade, feita a lei, feita a trampa, e o seu alumno avantaxado, Jesús Vázquez Abad, querían seguir axudando á Obra e claro, non podían legalmente, facelo baixo corda saberíase, por iso, a nova lei, a Lomce, blinda o financiamento público destes colexios sectarios e de elite. Mentres, recortamos na pública. Contan que Núñez Feijóo vai premiar a Vázquez Abad, conselleiro de cultura, e de educación, e de ordenación universitaria, cun novo cargo, o de conselleiro de Sogama. Claro, porque el sabe de todo. Tamén de lixo, de tratamento de residuos, de reciclaxe... pensándoo mellor, efectivamente, diso, sabe moito.

    

8 dic 2013

Dereitos humanos, Madiba, Lennon e as concertinas

     


   A conmemoración do 65 Aniversario da Declaración Universal dos Dereitos Humanos (1948-2013), cada 10 de Decembro, nesta ocasión, está moi condicionada, emocionalmente, polo pasamento de Madiba, para moitos millóns de persoas en todo o mundo, un exemplo, un referente, desde hai moitos anos, non de agora. Particularmente para aqueles que traballamos na Educación para a Paz, para os Dereitos Humanos, para a Democracia, o principal bloque de contidos da Cultura da Paz, a educación, sempre a educación!, como Mandela reiteraba, a arma máis poderosa para cambiar o mundo.

   Nelson Mandela, hoxe chorado por todos, nalgúns casos con lágrimas de crocodilo, situou a súa utopía, no principio fundamental que sustenta a Declaración do '48, a igual dignidade humana, pois aí estaba a vulneración brutal do réxime do apartheid que aborrecía, a discriminación, a desigualdade lexitimada legalmente en Sudáfrica, durante tantos anos, coa compracencia da comunidade internacional que só, moi tardiamente, comprendeu que aquel sistema político,  era insostible por máis tempo. 

   Madiba era avogado,dirixente do Consello Nacional Africano, comunista, e coñecía o carácter revolucionario da Declaración Universal dos Dereitos Humanos e a ela apelou constantemente, fora e dentro da cadea, 27 anos, dise pronto, a maior parte deles fronte á Cidade de O Cabo, en Robben Island, sen unha pinga de rancor. A grandeza de Mandela está no perdón, na concordia, na reconciliación, por eses valores recibiu o Premio Nobel da Paz conxuntamente con Frederik de Klerk en 1993, logo de acordar algo tan simple que desmontaba de raiz a segregación racial, o dereito ó voto de cada persoa, con independencia da súa raza ou cor, artigos 2 e 21 da Declaración.

   É certo que durante un período moi breve da súa vida, Madiba, xustificou e apoiou a violencia contra da tiranía, como tamén establece a Declaración no seu Preámbulo: "Considerando esencial que os dereitos humanos sexan protexidos por un réxime de Dereito, a fin de que o home non se vexa compelido ao supremo recurso da rebelión contra da tiranía e a opresión".

   Nas vésperas do 10 de Decembro lembramos tamén a John Lennon, asasinado hai xa 33 anos, artista, cantante, activista polos dereitos humanos, pacifista que tamén inspirou a millóns de persoas en todo o mundo. As súas cancións, particularmente Imagine ou War is Over, seguen sendo hoxe, auténticos himnos pola paz mundial.

   E a que ven pensar hoxe nas concertinas?. Desde logo non tería nada de máis si as poñemos en relación con Lennon e a música, si falaramos dun instrumento musical, pequeno, parecido ó acordeón. Pero non, estamos a falar de crueis e inhumanas coitelas que pretenden causar dano e sufrimento, dor, a aquelas persoas que fuxen da miseria, da fame e da guerra, do sur empobrecido, aquel enorme territorio que dividimos, saqueamos e espoliamos sen compaixón durante séculos. Porque este método que un ministro que non merece ser nomeado cualifica de "pasivo e disuasorio",  violenta gravemente os dereitos humanos, por indigno, por cruel, por inhumano, como a súa lei de seguridade cidadá, esa patada na boca das liberdades democráticas, que nos achega a un estado de excepción propio dunha democradura.

   Con estes pensamentos, o 10 de Decembro, Día Internacional dos Dereitos Humanos, o Seminario Galego de Educación para a Paz e a Cátedra UNESCO de Cultura de Paz e Dereitos Humanos da USC faremos un acto festivo e reivindicativo, no Salón Nobre de Fonseca, a partir das 10:00 horas, con música e unha lectura pública da Declaración do '48, do seu Preámbulo e dos seus 30 artigos, para lembrala, para tela diante, para reivindicala, como código universal de desexos e de aspiracións da Humanidade, para ter presente que, aínda hoxe, a súa historia é a da súa propia violación.