Benvidas, benvidos, amigas e amigos

A paz é o camiño, e facemos camiño ó andar. A paz é un descubrimento, non unha conquista, dicía, Raimon Panikkar. A guerra e a violencia non son fatalidades biolóxicas. Aprendemos a ser violentos. Por iso temos que "desaprender" para ser pacíficos, que non submisos, nin súbditos, nin mansos. Federico Mayor Zaragoza di que a aprendizaxe da democracia é a pedagoxía da paz. E María Zambrano afirmaba que a paz é moito máis que unha toma de postura, é unha auténtica revolución, un modo de vivir, un modo de habitar o planeta, un modo de ser persoa.
A paz como cultura...

20 ene 2018

30 de Xaneiro, Día Escolar da Nonviolencia e da Paz
No 70 Aniversario da morte de Gandhi
(1948-2018)

Construíndo cultura de paz
Manuel Dios Diz


   Xa estamos a uns poucos días do 30 de Xaneiro de 2018, unha data marcada no calendario escolar, nos respectivos Plans de Centro, e que moitos colexios e institutos celebran como unha expresión máis do traballo que realizan, durante todo o ano, na prevención das violencias, a resolución pacífica dos conflictos, a mediación, ou a mellora da convivencia, porque é precisamente, na cotidianeidade, onde construímos a Cultura da Paz, pasiño a pasiño, moitas veces de maneira calada, diariamente, antes que en ningún outro lugar, na familia, o espazo privilexado e primeiro onde educamos, e transmitimos, coa nosa conducta e comportamento, os valores e as virtudes cívicas e democráticas envoltas co cariño, o coidado, os afectos e as emocións.
   A escola reforza aquelas aprendizaxes no mellor dos casos. Noutras, por desgraza, está obrigada a corrixir hábitos e conductas erradas, violentas, discriminatorias, abusivas, que o alumnado porta na súa respectiva mochila, no seu disco duro. Por iso, nistes casos, resulta tan importante desaprender…
   Esta labor, sabémolo ben, non se fai con discursos, con sermóns, por suposto tampouco coa famosa “labazada a tempo”. Por sorte, nos últimos anos, temos aprendido moito, a neurociencia ten aportado novidades relevantes, sabemos moito máis da educación afectivo emocional, do exemplo, porque os nenos e as nenas, o alumnado aprende dos comportamentos que observa, que mama, que vive, cada día, tódolos días, a cada instante.
   Desde a sociedade civil, os movementos de renovación pedagóxica, moito máis que as administracións públicas, debemos recoñecelo, veñen aportando reflexións, recursos didácticos, metodoloxías novas, para educar para a paz e os dereitos humanos e que hoxe están moi accesibles coas novas tecnoloxías da información e a comunicación, nas redes sociais, tamén en papel, como son os contos, o teatro tradicional, o teatro de sombras, o cinema, a prensa, a publicidade…, recursos didácticos abundantes e de calidade cos que traballar nas aulas e nas respectivas materias ou nas titorías.
   Neste ano, no 2018, cúmprese o 70 Aniversario da morte violenta do Mahatma Gandhi (1948-2018), o mesmo ano no que as Nacións Unidas aprobaron a Declaración Universal dos Dereitos Humanos, cun mundo aínda conmocionado polo horror da guerra e do holocausto. Precisamente, tamén é unha proposta das Nacións Unidas, todo este ano estará dedicado a analizar as causas e as consecuencias do Holocausto. Existen numerosos materiais para apoiar esta aprendizaxe. No Departamento de Educación e Cidadanía do Concello de Santiago de Compostela editamos e distribuimos no curso pasado a Unidade Didáctica da Opera Infantil “Brundibár”, de Hans Krasa, que representamos no Teatro Principal, unha guía moi útil elaborada polas profesoras Mercedes Blanco e Adela T. Maroño, que recomendamos para esta tarefa.
   E como celebración deste día, para animar a construír cidadanía democrática, pacífica e tolerante, en todo momento, na familia e na escola, faremos un acto conmemorativo coas tres escolas infantís municipais, un Pleno con alumnado do CEIP de Vite e un Concerto na Escola Municipal de Música, tamén para recoñecer a aquel profesorado que coa súa dedicación constante, fai, educa e aprende, cultura, cultura de paz.
Manuel Dios Diz é Concelleiro de Educación e Cidadanía en Santiago de Compostela.

No hay comentarios:

Publicar un comentario