Dereitos humanos, Madiba, Lennon e as concertinas

     

   A conmemoración do 65 Aniversario da Declaración Universal dos Dereitos Humanos (1948-2013), cada 10 de Decembro, nesta ocasión, está moi condicionada, emocionalmente, polo pasamento de Madiba, para moitos millóns de persoas en todo o mundo, un exemplo, un referente, desde hai moitos anos, non de agora. Particularmente para aqueles que traballamos na Educación para a Paz, para os Dereitos Humanos, para a Democracia, o principal bloque de contidos da Cultura da Paz, a educación, sempre a educación!, como Mandela reiteraba, a arma máis poderosa para cambiar o mundo.

   Nelson Mandela, hoxe chorado por todos, nalgúns casos con lágrimas de crocodilo, situou a súa utopía, no principio fundamental que sustenta a Declaración do '48, a igual dignidade humana, pois aí estaba a vulneración brutal do réxime do apartheid que aborrecía, a discriminación, a desigualdade lexitimada legalmente en Sudáfrica, durante tantos anos, coa compracencia da comunidade internacional que só, moi tardiamente, comprendeu que aquel sistema político,  era insostible por máis tempo. 

   Madiba era avogado,dirixente do Consello Nacional Africano, comunista, e coñecía o carácter revolucionario da Declaración Universal dos Dereitos Humanos e a ela apelou constantemente, fora e dentro da cadea, 27 anos, dise pronto, a maior parte deles fronte á Cidade de O Cabo, en Robben Island, sen unha pinga de rancor. A grandeza de Mandela está no perdón, na concordia, na reconciliación, por eses valores recibiu o Premio Nobel da Paz conxuntamente con Frederik de Klerk en 1993, logo de acordar algo tan simple que desmontaba de raiz a segregación racial, o dereito ó voto de cada persoa, con independencia da súa raza ou cor, artigos 2 e 21 da Declaración.

   É certo que durante un período moi breve da súa vida, Madiba, xustificou e apoiou a violencia contra da tiranía, como tamén establece a Declaración no seu Preámbulo: "Considerando esencial que os dereitos humanos sexan protexidos por un réxime de Dereito, a fin de que o home non se vexa compelido ao supremo recurso da rebelión contra da tiranía e a opresión".

   Nas vésperas do 10 de Decembro lembramos tamén a John Lennon, asasinado hai xa 33 anos, artista, cantante, activista polos dereitos humanos, pacifista que tamén inspirou a millóns de persoas en todo o mundo. As súas cancións, particularmente Imagine ou War is Over, seguen sendo hoxe, auténticos himnos pola paz mundial.

   E a que ven pensar hoxe nas concertinas?. Desde logo non tería nada de máis si as poñemos en relación con Lennon e a música, si falaramos dun instrumento musical, pequeno, parecido ó acordeón. Pero non, estamos a falar de crueis e inhumanas coitelas que pretenden causar dano e sufrimento, dor, a aquelas persoas que fuxen da miseria, da fame e da guerra, do sur empobrecido, aquel enorme territorio que dividimos, saqueamos e espoliamos sen compaixón durante séculos. Porque este método que un ministro que non merece ser nomeado cualifica de "pasivo e disuasorio",  violenta gravemente os dereitos humanos, por indigno, por cruel, por inhumano, como a súa lei de seguridade cidadá, esa patada na boca das liberdades democráticas, que nos achega a un estado de excepción propio dunha democradura.

   Con estes pensamentos, o 10 de Decembro, Día Internacional dos Dereitos Humanos, o Seminario Galego de Educación para a Paz e a Cátedra UNESCO de Cultura de Paz e Dereitos Humanos da USC faremos un acto festivo e reivindicativo, no Salón Nobre de Fonseca, a partir das 10:00 horas, con música e unha lectura pública da Declaración do '48, do seu Preámbulo e dos seus 30 artigos, para lembrala, para tela diante, para reivindicala, como código universal de desexos e de aspiracións da Humanidade, para ter presente que, aínda hoxe, a súa historia é a da súa propia violación.