Sobre violencias e resistencias galegas

As violencias, así, en plural, para comprendelas, para explicalas, para prevelas e atallalas, temos que estudalas, coñecelas. E non é fácil. Moito menos trasladar á opinión pública reflexións en tempo limitado sobre temas tan complexos, a peito descuberto, como fai habitualmente o Beiras.

Son moitos, e moi poderosos, os que hoxe empezan a estar preocupados, non tanto polas súas declaracións sobre a recente e desproporcionada condena a catro independentistas galegos, senón polas grandes expectativas electorais de Alternativa Galega de Esquerda (AGE) xa que, segundo as últimas enquisas, podería mesmo duplicar en estes momentos, os magníficos resultados xa acadados nas autonómicas, cando irrompeu no panorama político galego con nove actas de deputado. Algo teñen que estar a facer ben, digo eu.

A súa acción parlamentaria, baseada na confrontación, firme e contundente, en contraste coa anterior lexislatura, onde a oposición parecía adormecida e narcotizada polo poder, está poñendo en evidencia, diante da cidadanía galega, a un Partido Popular, con maioría absoluta, mais asentado na mentira e na falsidade. E o mérito, ó meu entender, é de Beiras e dos parlamentarios e parlamentarias de AGE.

Tanto é así, que co inicio da nova lexislatura, percíbese unha actitude distinta por parte do PP, tamén no resto da oposición, a respecto de AGE. As bancadas populares recollen o guante e comprenden que, o adversario a bater, o inimigo, que diría Gila, é o Beiras e o seu grupo.

Lamentablemente, a presidenta do Parlamento, Pilar Rojo, quen debería gardar as formas e dirixir os debates con ecuanimidade, nesta nova estratexia, actúa como unha axente máis, ás veces a máis relevante, ó servizo dos intereses do partido ó que pertence. Somentes escoita, curta, chama á orde, expulsa, limita gravemente os dereitos de representación, ós parlamentarios e parlamentarias de AGE, mentres que ignora, é dicir, tolera e ampara, os insultos, ás veces de trazo groso, da bancada popular. E algo parecido acontece cos medios de comunicación máis afíns.

A práctica totalidade da cidadanía e as forzas políticas denuncian e condenan a violencia directa, aquela que todos identificamos con facilidade. Sen embargo, existen outras formas de violencia, seguindo a Galtung, a estrutural, a cultural, por exemplo, máis opacas, máis sutís, que mesmo se negan a recoñecer. Por iso costa tanto a algúns condenar o franquismo, ou aceptar que determinadas políticas sanitarias, por exemplo, ou os desafiuzamentos, matan.

Certo é que Xosé Manuel Beiras non sempre está perfecto. Como mortal que é, emotivo, vehemente, duro, ás veces tamén erra. El mesmo o recoñece en moitas ocasións. Sen embargo ninguén pode negarlle a sinceridade e a súa enorme capacidade analítica e formación.

A sentencia que ven de coñecerse contra catro independentistas galegos condenados pola Audiencia Nacional por varios delitos probados, tenencia de explosivos, falsificación de documentos e pertenza a banda armada, está sendo utilizada, política e desmedidamente, contra de Beiras e AGE. Parece obvio.

Calquera que lera a sentencia, eu o fixen, con deteimento e sen prexuízos, 74 páxinas, si ten un mínimo de sensibilidade, compartirá que é unha auténtica desmesura, unha condena desproporcionada, ata 18 anos, a rapaces sen antecedentes deleitivos. Así o afirman prestixiosos xuristas. Porque a xustiza non pode pasar pola vinganza, nin pola exemplaridade. Por iso aborrezo dos linchamentos e dos tribunais de excepción, aínda que fosen populares. A proporcionalidade entre o delito probado e a pena é unha base inequívoca para facer verdadeira xustiza.

Son tamén moitos os xuristas que discrepan, confiemos nos recursos, a respecto dos feitos probados. Sen dúbida que hai explosivos, caseiros, limitados na súa capacidade de estrago. Como tamén documentos falsificados. Non hai dúbida. Sen embargo, a caracterización de Resistencia Galega como banda armada e terrorista, estable e organizada en Galicia, base da condena maior, tamén a poñen en dúbida moitos letrados.

A existencia de dous manifestos na rede de Resistencia Galega, reivindicando a loita armada e a violencia, para acadar obxectivos políticos, ademais de errada (vexamos o que acontece en Euskadi ou en Catalunya sen violencia), non proba a súa existencia e, moito menos, que teña infraestrutura, capacidade, recursos, vontade, para caracterizala como banda armada e terrorista. Cousa ben distinta sería considerar que existe en Galicia un fenómeno violento, desde hai varios anos, puntual, esporádico, que atenta de forma limitada, grave, pero limitada, contra de intereses bancarios, empresas ou mesmo locais de partidos, completamente repúdiabel, condenable, que debemos perseguir, atallar e non xustificar nin amparar.

De tódolos xeitos, explicar as causas da violencia, buscarlle solucións non simplemente policiais ou xurídicas, prevela para evitala, é unha responsabilidade da Política con maiúscula. Foi a ilustre galega, Concepción Arenal a que con tanto acerto afirmou que tiñamos que odiar o delito e compadecer ó delincuente a quen vía, como Beiras, como produto dunha sociedade concreta.

Cuestionar a lei de partidos políticos, a lei antiterrorista, ou mesmo a xurisdición da Audiencia Nacional, defender a proporción das penas, o achegamento dos presos, o respecto polas garantías xurídicas, ou os dereitos humanos, non significa xustificar ou amparar a violencia.

Por último, vincular o nacionalismo galego ou a reivindicación da soberanía nacional e ás forzas políticas que a defenden, en Galicia, co terrorismo, directa ou indirectamente, é un auténtico disparate, unha desmesura política, un cortalumes para frear, neste caso, o ascenso e influencia crecente de AGE na sociedade galega.